Κύπρος και Άγιοι Τόποι: Ο άγ. Νεομάρτυς Φιλούμενος

23 Μαρτίου 2015

Άγιος  Νεομάρτυρας Φιλούμενος

Ο Άγιος Φιλούμενος γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1913. Αφού εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Σταυροβουνίου,  ταξίδευσε στα Ιεροσόλυμα[28], για να φοιτήσει στη Σχολή της Αγίας Σιών. Παρατηρείται ότι αυτή η πνευματική σχέση μεταξύ Κύπρου και Παλαιστίνης, η οποία ξεκίνησε μέσα από την αποστολική παράδοση από τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού, συνεχίζεται μέχρι και τον 20^ό αιώνα, εποχή κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του Αγίου στα ιερά προσκυνήματα των Αγίων Τόπων.

Ο Άγιος Φιλούμενος παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα για σαράντα πέντε συνεχή χρόνια και διακόνησε με φόβο Θεού, αλλά και με πολλή αγάπη τόσο τους αγιοταφίτες πατέρες όσο και τους διάφορους προσκυνητές των Αγίων Τόπων. Το 1979 πήγε στο Φρέαρ του Ιακώβ, όπου διακόνησε και σ’ αυτό το ιερό προσκύνημα μέχρι τον μαρτυρικό του θάνατο στις 29 Νοεμβρίου[29] του ιδίου έτους. Στον ιερό αυτό χώρο και σημαντικό προσκύνημα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, από τον οποίο πέρασε και ο Κύριος μας, σύμφωνα  με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη[30], κατέληξε ο Άγιος ως αληθινός προσκυνητής του Θεού, «εν πνεύματι και αληθεία», και όχι μόνο. Ως ιερομόναχος ποίμανε και διακόνησε μέχρι την μέρα του μαρτυρίου του, με απαράμιλλο ζήλο και σταθερή πίστη, αγνοώντας τις απειλές και τα πολλά προβλήματα που αντιμετώπιζε από φανατικούς Εβραίους, ενθυμούμενος και τηρώντας τους λόγους του Κυρίου: «Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσι»[31].

Από τα πιο πάνω συμπεραίνεται ότι ο Άγιος Φιλούμενος, ο ιερομάρτυς και νεομάρτυς της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Κύπρου, με το προσκυνηματικό του ταξίδι στους Αγίους Τόπους, αξιώθηκε με τη χάρη του Θεού να γευτεί το ύδωρ το ζων από το φρέαρ του Ιακώβ, και μέσα από το αίμα του μαρτυρίου του να αναβαπτιστεί και να γίνει κατά χάρη θεός[32]. Ο Άγιος Φιλούμενος αποτελεί σήμερα φωτεινό οδοδείχτη για όλους τους πιστούς, χριστιανούς και προσκυνητές των Αγίων Τόπων. «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσι ὑμῖν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς  οὐρανοῖς»[33]. Ο ιερός τούτος χώρος του μαρτυρίου, όπου κτίστηκε ο σημερινός περικαλλής ναός του Αγίου, καθίσταται πλέον πόλος έλξης για χιλιάδες ορθόδοξους προσκυνητές, που καταφθάνουν κάθε χρόνο για να προσκυνήσουν το ιερό, άφθαρτο λείψανο του Αγίου, όπως αυτό του Αγίου Σπυρίδωνα και του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου. Ο αγιασμένος αυτός τόπος αποτελεί σήμερα ένα μεγάλο και πολύ σημαντικό προσκύνημα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ένδειξη της ζώσας Ορθοδοξίας και παράδοσης, το οποίο συμβάλλει στην πραγματοποίηση προσκυνηματικών ιεραποδημιών και περιηγήσεων και σαφώς στην ανάπτυξη του Θρησκευτικού και Προσκυνηματικού Τουρισμού στις μέρες μας.

Στο άρθρο αυτό έγινε αναφορά στις ιεραποδημίες Κυπρίων Αγίων στους Αγίους Τόπους, καθώς και στη συμβολή που είχαν στην ποιμαντική πτυχή του προσκυνήματος καθώς και του Θρησκευτικού και Προσκυνηματικού Τουρισμού γενικότερα. Αποτελούν μια διαχρονική συνέχεια της συνεργασίας και της κοινωνίας μεταξύ των δυο Εκκλησιών, της Ιερουσαλήμ και της Κύπρου. Τα βήματα των αγίων αυτών ανδρών ακολουθούν και στην εποχή μας, με προσκυνηματικές επισκέψεις και ιεραποδημίες, χιλιάδες Κύπριοι προσκυνητές κάθε χρόνο, επισκεπτόμενοι τους Αγίους Τόπους. Η πνευματική αυτή σχέση άρχισε από τους πρώτους χρόνους της ίδρυσης της Εκκλησίας της Κύπρου, τότε που οι απόστολοι Παύλος, Βαρνάβας και Μάρκος πρωτοήλθαν στο νησί και συνεχίζεται διά μέσου των αιώνων μέχρι και σήμερα.

[28] Βλ. Ο Άγιος Νέος Ιερομάρτυς Φιλούμενος ο Κύπριος, έκδ. Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Ορούντα, Λευκωσία  2003, σ. 49.

[29]  Βλ. Ο Άγιος Νέος Ιερομάρτυς Φιλούμενος ο Κύπριος, ό.π., σ. 75.

[30] Ιωάν.  δ’  5 – 42.

[31] Ιωάν. ιε’  20,  και «ἔσεσθε μισούμενοι ὑπό πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου» (Ματθ. ι’ 22).

[32]  Βλ. Ο Άγιος Νέος Ιερομάρτυς Φιλούμενος ο Κύπριος,  ό.π., σ. 91.

[33] Ματθ.  5  14-19.